Шӧртньӧ кидан сӱретче

Йошкар-Оласе Калык арвер да сымыктыш тоштерыште Марий Эл Республиклан 100 ий темме лӱмеш «Золотые руки марийских мастеров» мероприятий-влак  эртаралтыт. Шукерте огыл Йошкар-Оласе Т.И.Александрова лӱмеш 11-ше номеран лицейыште тунемше-влак кумдан палыме тӱрлызӧ, Марий Эл Республикын сулло сӱретчыже А.А.Орлова дене вашлийыныт.  Йоча-влак уста сӱретче еш династий дене палыме лийыныт. Алла Алексеевна Орлова – марий тӱрым угыч илышыш шыҥдарыше да вияҥдыше мастар сӱретче-тӱрлызӧ Лилия Александровна ден сӱретче-график Алексей Григорьевич Орловмытын ӱдырышт. Тудо Марий Эл Республикын картшым кид дене тӱрлен.

Йоча-влаклан чылажымат пален налаш оҥай лийын, сандене ятыр йодышым пуэденыт. Икмыняр йодыш-вашмутым лудаш темлена.

– Авадам марий тӱрым угыч шымлаш да вияҥдаш мо таратен?

– Мыйын авам Кокшайск селаште руш ешыште шочын-кушкын. Москвасе М.И.Калинин лӱмеш художественно-промышленный училищым тунем пытарымеке, шочмо кундемыш пӧртылын. Тунам марий ӱдырамаш-влак, ожнысо марий тӱрым кучылтын, вургемыштым сӧрастарен огытыл. Ожнысо тӱран марий вургемым Ленинградысе этнографий музейыште гына ужаш лийын. Авам тушко коштын, тӱр-влакым кагазыш сӱретлен налын.  Икымше пашаже – тошто тӱран пӱрдыш. 1957 ийыште Брюссель олаште (Бельгий) эртаралтше Тӱнямбал выставкыште авамын пашаже икымше верым налын. Тылеч вара Йошкар-Олаште «Труженица» фабрикым почыныт. Мастар еҥ-влак тошто марий тӱр дене сӧрастарыме вургемым ургаш тӱҥалыныт.

– Те усталык шӱлышан ешыште шочын-кушкында. Очыни, шкежат изинек тиде пашалан кумылаҥында?

– Ме Витя изам дене йоча годымак тӱрлаш тӱҥалынна. Кажне кечын иктаж-мом огына тӱрлӧ гын, модашат огыт колто ыле. Ачана чодыраш кошташ йӧратен. Пӱртӱс кокла гыч тӱрлӧ поҥгым, пеледышым, кушкылым поген конден, вара, нуным ончен, сӱретым келыштарен. Сӱрет-влакым книгам сӧрастараш кучылтын. Ачам Марий книга савыктышын икымше художественный редакторжо лийын. Тудо Йошкар-Ола воктенысе ялыште марий ешыште шочын-кушкын, Кугу Ачамланде сарыште кредалын.

Усталык шӱлышан ешыште шочын-кушмем ончыкылык пӱрымашемлан корным почын. Мый искусство дене илышем кылденам, марий тӱрым тӱрлышӧ сӱретче улам.

                                                           Ф.ЛЕБЕДЕВА.