Александр Петров «Шудо солымаште»

Кеҥеж рӱдӧ. Уремыште лӱп-лӱп шокшо. Лу ияш Юрик ден аваже таче эрденак Олма кожла воктенысе мӱндыр олыкыш шудо солаш толыныт. Аваже сола, а Юрик почешыже кӱжгӧ шудым шарен коштеш. Тыге ужар шудо вашкерак кошка.

Шокшылан кӧра эре йӱмӧ шуэш. Аваже аныкленрак йӱӧ, а Юрик кажне гана шер теммешкак тӧчыш. Кечывал лишан пелен налме вӱдышт пытыш. Кочмат шуаш тӱҥале. Но пелен нимом налме огыл.

Аваже Юриклан каласыш:

– Мий, эргым, писын гына мӧҥгӧ куржтал тол. Кочкаш кондо. Вӱдымат пеленет нал.

Юрик тунамак ял велыш куржо. Ужар шаршудан уремыш пурымекше, тудын пылышыжлан ерыште ӱдыр-рвезе-влакын веселан юарлен йӱштылмӧ йӱкышт солныш. Тудынат йӱштылаш кайымыже шуын колтыш. «Чу, туш каяш ок лий! Вет мыйым авам вуча!» – Юрик шоналтыш да кудывечыш пурыш. Но мӱндырчын адакат весела йоча йӱк шергылте. Рвезе ер могырыш ӱшан дене ончале.

– А мый чечас велосипед дене вич минут жапыште йӱштыл толам, – Юрик семынже йӱкынак пелештыш. – Авам тиде жапым шижынат ок шукто.

Тунамак тудо велосипедышкыже шинче да мардежла ер велыш кудале. Тушко миен шумеке, вургемжым писын кудашын, вӱдыш тӧрштыш. Шокшеш когаргыше капшылан луш лийын колтыш. Вӱд гыч лекмат ок шу. Тунамак тудын воктекше йолташыже-шамыч толын лектыч:

– Юрик, айда пырля ийын поктыл модаш!

Рвезе ыш чыте, моло дене пырля модаш тӱҥале. «Мый кужун ом мод, – семынже шоналтыш. – Вич минутым гына модам да лектам веле». Йолташыже-влак дене модмо коклаште Юрик жап эртымымат ыш шиж. Ятыр жап гыч веле аваж деке кайышаш нерген шарнал-тыш да леве вӱд гыч лекте.

Мӧҥгыштыжӧ шер теммеш кочко. Вургемжым вашталтен чийыш. Банкыш вӱдым темыш. Вара веле, велосипедыш шинчын, мӱндыр олык велыш тарваныш.

Олык покшелне шкетын шудым солен шогышо ош марий тувыран аважым Юрик мӱндырчак ужылалтыш. «Авамлан ынде мом каласем гын? – рвезе шонкала. – Пеш кужун коштынам вет».

Миен шумеке, аважын нойышо чурийжым ончале да Юрик титакшым тӱрыс умылыш. «Тетла нигунам тыгай йоҥылышым ом ыште, авай!» манын, Юрик чон коржын пелештынеже ыле. Но, аважын лыпландарыше шинчажым ончалын, логарже пышкемалте. Лач эр лупс гай кугу да яндар шинчавӱд пырче, нӧргӧ чонжым корен, чурийже мучко йоген волыш.