-
«Мемнам лач сайлан веле туныктет.
Сита тидлан, авай, усталыкет:
Мотор пеледышым ончен куштет,
Лач мӱкш авала кажным шыматет».
Тыгай сылне строкалам 7-ше классыште тунемше Даша Смирнова аважлан пӧлеклен да «Ямде лий» газет редакцийыш колтен улмаш. Тидлан ятыр ий эртен. Кызыт Дарья Вениаминовна (снимкыште) – самырык туныктышо. Йошкар-Оласе 11-ше номеран лицейыште йот йылмым кудымшо ий туныкта.
Поро шарнымаш
Дарья Смирнова изиж годсек йылмым тунеммылан кугу тӱткышым ойырен. Медведево районысо Шойбулак школым шӧртньӧ медаль дене пытарымеке, туныктышо лияш кумылаҥын. Марий кугыжаныш университетысе Йот йылме факультетыште кӱшыл шинчымашым налын. Вара школышто пашам ышташ тӱҥалын.
– Школ ден университетыште тунемме пагыт поро шарнымашым коден. Мыланем изирак класслаште тунемше-влак дене жапым эртараш, модаш поснак келшен. Ты койыш-шоктышем кызытат палдырна. «Модын тунемаш» ӱжмаш почеш пашам ыштем, – ойла самырык туныктышо.
Кажне йылме – шерге поянлык
«Мыняр йылмым палет, тунар гана айдеме улат» ойсавыртыш калыкыште кумдан шарлен. Дарья Вениаминовна марий, руш, англичан йылмыла деч посна тыгак француз йылмым пала. Тыгай поян шинчымашан педагогым эскерен, йоча-влакынат йот йылмым тунемаш кумылышт лектеш.
– Кеч-могай йылмым тунемаш неле, но тыгодымак моткоч оҥай. Тыште кугу верым айдемын кумылжо налеш. Француз йылмым тунеммем годым марий йылмым палымем пашам куштылемден. Йӱк-влак иксемынрак йоҥгат. Англичан йылмыште тыгай икгайлыкым шагал муаш лиеш. Студент пагытыште мый Ирландийыш шинчымашым погаш миенам. Йот элыште лиймаш илышыштем кугу палым коден, – ойла Дарья Вениаминовна.
Туныктышо – ӱшанле эҥертыш
Самырык туныктышылан йоча-влак дене иканаште вашкылым ышташ куштылгыжак огыл. Тидым Дарья Вениаминовна вигак шижын. Урокышто дисциплиным кучымо да авторитетым вияҥдыме шотышто чот тыршаш логалын. Самырык еҥлан кугу полышым лицейыште ятыр ий пашам ыштыше туныктышо-влак пуэныт. Дарья Вениаминовна нунылан эре таум ойла.
Туныктышо профессионал койыш-шоктышыжым эре вияҥда. Тӱрлӧ конкурсышко ушна. 2023 ийыште «Педагогический дебют» республикысе конкурсышто эн тале самырык туныктышо лийын.
– Урокышто тӱрлӧ технологийым кучылтам. Ме мурена, мультфильмым ончена, викторинылан вашмутым кычалына, лӱмын ямдылыме заданий-влакым ыштена. Тыге йоча огеш йокроклане да урок пытымеш тӱткӧ лиеш. Сай туныктышо лияш келге шинчымаш гына огеш сите. Педагог поро кумылан, чын верч шогышо, усталык шӱлышан, тунемме процессым радамлен да жап дене келыштарен моштышо, йочам йӧратыше лийшаш. Тыге веле ушан-шотан, сай айдемым ямдылен кертеш, – палдара Дарья Смирнова.
Катя СЕРГЕЕВА.
Фотом еш архив гыч налме.


