Советский район Ӱшнӱр школышто тӱҥалтыш клас-слам туныктышо Н.П.Викторова – ынде кумло куд ий икшыве-влак пелен. Тудо кокымшо ава гай. Шинчымаш тӱняшке корным почеш, лудаш, шотлаш, возаш туныкта. Чон шокшыж дене кажне тунемшым кече семын ырыкта.
– Нина Петровна, те ятыр тукымым вашлийын ужатенда. Йоча-влак ий гыч ийыш вашталтыт мо?
– Ӱдыр-рвезе-влак писе, пӱсӧ ушан улыт. Урокышто чолган пашам ыштат. Но школыш рушаҥше толыт. Садлан марий йылмым туныктымаште нелылык лектеш. Телефон дене модаш йӧратат, но ме тудым пайдалын кучылтына. Поснак окружающий мир урокышто иктаж-могай уверым кычалына. Литератур урокышто тӱрлӧ аудиозаписьым колыштына.
– Тугеже те илыш дене тӧр ошкылыда?
– Ожнысо методике дене веле пайдаланыме шагал. Кызытсе йочам у йӧн дене ту-ныктыман. Урок годым ноутбук гоч телевизорым чӱктена. Тушко тӱрлӧ программым шынденам. Тестысе йодыш-влаклан вашештена, видеом, презентацийым шергалына. Шочмо йылме урокышто, теме дене келшышын, марий мультфильмым ончена. Йоча-влак пашам пеш куанен ыштат.
– Тӱҥалтыш класслаште тунемше-влаклан шинчымашым пуымаште могай пӱсӧ йодыш-шамыч дене тӱкнеда?
– Ӱдыр-рвезе-влак урокышто умылтарымым пеш писын мондат, тӱткылыкышт начар. Южгунам нуно классыште огыл, пуйто вес вере «чоҥештылыт». Умылтарымым тӱткын колыштышт, темым умылышт манын, оҥай заданийым, тӱрлӧ картычкым ямдылаш тыршем. Модыш йӧнымат кучылтам.
– Тунемшыда-влак тендан деч примерым налыт. Те мастарлыкдам тӱрлӧ конкурсышто ончыктеда.
– «Марий йылмым эн сайын туныктышо» конкурсышто мастарлыкемым кок гана ончыктенам. 2017 ийыште районышто сеҥышыш лектынам да республикыште таҥасенам. Марий Эл Республикын сулло туныктышыжо Лидия Николаевна Кулалаева лӱмеш районысо профессионал мастарлык конкурсышко ушненам. Тушто тӱҥалтыш класслаште туныктышо-влак паша опытышт дене палдареныт. Мый кокым-шо верым сеҥен налынам.
– Икманаш, те пӱтынь илышдам туныктымо пашалан пӧлекленда.
– Школ – кокымшо суртем. Чын туныктышо шке пашаж дене «черле» лийшаш. Тудын шинчаже йӱла гын веле тунемшын шинчымашыже волгалтеш. Ме, кажне тунемшын усталыкшым жапыштыже ужын шуктен, чын корно дене виктарышаш улына.
