Начар иммунитетан улмылан, кылмымылан але вес амаллан кӧра йоча-влак чӱчкыдын черланат. Нер йога, логар коршта… Чылажат икте-весе дене чак кылдалтын. Тӱрлӧ чер шотышто йодыш-влаклан вашмутым муаш манын, Республикысе йоча клинический эмлымверыште пашам ыштыше оториноларинголог Г.Е.РЫБАКОВ дене мутланышна.
– Григорий Евгеньевич, кӧ тыгай оториноларинголог? Тудо мом эмла?
– Тудым вес семынже лор маныт. Оториноларинголог пылыш, нер, логар дене кылдалтше чер-влакым эмла.
– Нер, логар, пылыш икте-весышт дене кузе кылдалтыныт?
– Нуно моткоч чак кылдалтыныт. Садлан ик органже черлана гын, весыланат эҥгекым ышта.
– Ача-ава-влак икшывыштым мӧҥгыштӧ шке семынышт эмлат. Шке гыч эмлалташ лиеш?
– Йочам шке эмлаш ом темле. Мутлан, ОРЗ тӱҥалеш гын, жапым шуйкалыде, педиатр дек вашкыман. Тудо оториноларинголог дек колта гын, лӱдман огыл. Эмлымверыш иканаште каяш йӧн уке – тӱҥалтыш кечылаште нерышке, логарышке эмым шыжыктыман. Температур уло гын, келшыше эм дене волтыман. Туге гынат врачым нигӧ дене от алмаште.
– Кугыеҥ-шамыч «физкабинетым» мӧҥгыштышт почаш тӱҥалыныт. Ингаляторым налын, нерым да логарым ырыктат. Тудо эҥгекым огеш ыште?
– Ингаляцийым врачын кӱштымыж почеш веле ышташ лиеш, но мӧҥгыштӧ огыл. Шке эмлалтын, йочан тазалыкшылан кугу эҥгекым ышташ лиеш.
– Йоча-влак могай чер дене утларак черланат?
– Утларак вашлиялтше черлан аденоидым да кугемше миндалиным шотлаш лиеш. Уда экологий нине черлан писынрак шарлашыже йӧным ышта. Черын «пашажым писешташ» тӱрлӧ вирус (грипп, ОРЗ) полшен кертеш. Ялыште да олаште илыше-влакым таҥастараш гын, ялысе икшыве-шамыч тазарак улыт. Нунын иммунитетыштат сайрак.
– Йоча малымыж годым нерым шупшеш гын, тургыжланаш амал уло?
– Икшыве нелын шӱла, нерым шупшеш гын, тургыжланаш амал, чынжымак, уло. Тиде аденоидлан кӧра лийын кертеш. Кокла шот дене ончалмаште тыгай чер кум ияш годым тӱҥалеш. Лу ияш икшыве-влакымат тургыжландарен кертеш. Аденоидым чактараш эм ок полшо гын, тудым кораҥдыман. Тудо пылышлан эҥгекым ышта. Оҥылашлу шӧрын кушкеш, пӱй кадыр шочеш. Але йоча начар вияҥаш тӱҥалеш.
– Ача-ава-влак икшывын пылышгишыжым мамык палычке дене кораҥдат. Тыге ышташ лиеш мо? Йоча-шамычын пылышыштым кузе эрыктыман?
– Мамык палычкым пылышым эрыкташ келыштарыме огыл. Тудо пылышгишым кӧргышкӧ веле шӱка. Тыге тушто «лавыра» погына да пеҥгыдемеш. Лор врач гына пылышым мушкын, эмлыме арверже дене пылышгишым луктын кертеш. Йоча-влакын пылыш кӧргыштышт пургедман огыл. Пылышгоркам веле эплын ӱштылман.