Ӱярня – теле гыч шошыш куснымо пайрем. Тудо марий калыкын ик эн йӧратыме тошто пайремжылан шотлалтеш. Озавате эн сай чесым ямдылен, родо-шамычым унала ӱжын. Кызытат Ӱярням кумдан палемдат. Республикысе марий тӱвыра рӱдер йоча-влак-лан ты пайремым ий еда эртара. Тений тудо Параньга район Кугу Пумарий школышто лийын. Тушко У Торъял, Кужэҥер, Марий Турек, Шернур, Советский, Параньга да Морко районла гыч латик команде ушнен. Ӱдыр-рвезе-влак «Марий йӱла» квест-модышышто уш-акылыштым тергеныт. Ӱярня кувам ямдыленыт, мелнам кӱэшт конденыт. Марий калык модыш дене модыныт. Ты кечын марий сем, йоча юарлыме йӱк Кугу Пумарий ял мучко шергылтыныт.
Ӱярня кувашт эн чевер
Поянлык лийже, шурно сайын шочшо манын, ожно Ӱярня кувам ыштеныт. Мотор, ару вургемым чиктен, пасугапка деке ужатеныт. Кече шичмеке, «Ӱярня каен» манын кычкырен йӱлатеныт. Тул коймо дене Ӱярня кува осал деч арала манын ӱшаненыт. Ломыжшым шурно пасуш кышкеныт. Йоча пайремыштат ӱдыр-рвезе-влак «Ӱярня кува» конкурсышто таҥасеныт. Ӱярня кувашт дене калыкым палдареныт. Марий Турек район Марий Купто школын командыже (снимкыште) сеҥышыш лектын.
– Ӱярня кувалан марий тувырым, шовырым чиктенна, шовычым пидыктенна. Но чевер тӱрвыжат, мотор шинчажат уке, кумылжымат пален огына керт. Ший аршашыжат уке. Молан? Тудо осалым шонышо еҥын шӱлышыжым, черым, неле шонымашым, осал шинчаончалтышым, вийым поген. Пайремым ужатыме дене пырля Ӱярня кувам поктен колтена. Тул Он, Тул Ача, Тул Ава, Мардеж Он, Мардеж Ача, Мардеж Ава, чыла осалым шӧрен, йӱлатен пытарен колтыза. Мемнан дене чыла сайже гына кодшо, – ойленыт ӱдыр-рвезе-влак.
Шошо пушан мелна
Школ омсам почмекак, тамле пуш шижалтын. Тушто могай гына марий кочкыш лийын огыл?! Коман, шӱрашан, вичкыж мелна-влак, подкогыльо, перемеч, туара, салмамуно, пулашкамуно да молат. Ӱдыр-рвезе-влак ко-вашт, авашт, туныктышышт дене пырля моткоч тыршеныт. Икмыняр кочкышым кузе ямдылыме дене мемнамат палдареныт. Кӧн сийже эн тамле лийын? Тиде Параньга район Кугу Пумарий, Морко район Унчо да Марий Турек район Марий Купто школла гыч тунемше-влакын.
Вийым, уш-акылым тергеныт
Могай марий пайрем модыш деч посна эртаралтеш?! Йоча Ӱярняштат модышлан кугу тӱткышым ойы-реныт. Ӱдыр-рвезе-влак ӱярнявара дене мунчалтеныт, шӱшканъече, маскайол, издер, вӱдвара дене таҥасеныт, кандырам шупшын ӱчашеныт. Вийым тергыме деч посна уш-акыл моды-шышкат ушненыт. Квестыште пайрем йӱла, марий вургем, кочкыш, семӱзгар дене кылдалтше йодыш-влак-лан, тушто-шамычлан вашмутым кычалыныт. Квест-модышышто Советский район Ӱшнӱр школын тунемшыже-влак сеҥышыш лектыныт.
