Алевтина БОГДАНОВАН «Шочмо кече» ойлымашыже

Шӱлыкан шыже кече. Сур пыл-влак канде кавам леведыныт, мардеж юалгын пуалеш. Тунемше-шамыч молгунамсе семынак школышко вашкат.  Лена поснак йывыртыше. Тудын тач шочмо кечыже. Ты кечынак полиций паша-еҥ-влак пайремыштым па-лемдат. Тидын лӱмеш уремыште йоҥгышо марш ӱдырын кумылжым утларак нӧлтале.

Ленан капкылже моло йоча-влакын деч ойыртемалтеш: кугурак капан, лопкарак туп-вачан,  кӱжгырак. Тудым тора гычак шекланаш лиеш. Йӱкшӧ изи колян гай огыл. Пелешта гын, торашке йоҥгалтеш. Йолташыже-влак деч ойыртемалтмылан кӧра школышто шуко огеш кутыро, шып шинча.

Таче аваже Леналан у сарафаным чияш кӱштыш. Такшым тудо вургемым чийыме денат моктанен огеш керт. Аваже школышто йолташыже-влакым сийлаш эн тамле кампетке-влакым пуэн колтыш. Ӱдыр школ омсам почын веле шуктыш, шӱмжӧ тук-тук перкалаш тӱҥале. У вургемым ужмеке, мом каласат? Тиде шонымаш Ленан чонжым утыр тургыжланаш тарата. «Молан вожылаш? Сарафан мотор, у!» – шоналтыш да, шуко шоныде, классышке пурыш. Парт ӱмбакыже книгам, тетра-дьым, дневникым, пеналым луктын пыштыш, вара гы- на – кампеткым.  Тидым пырля шинчыше Марина шекланен шуктыш: «О-о, таче шочмо кечет вет?! Саламлем!» Лена пуйто ылыже да эрдене лекше чевер кече гае шыргыжал колтыш. Вара кажне тунем-шылан кок кампетке гыч пуэдыш. Ӱдыр-влак тауштышт, а Ваня ден Андрей молгунамсе семынак игылташ тӱҥальыч. Иктыже Ле-нан пеналжым нумал куржо. Весыже, ӱдырын ваче гоч кечыше ӱппунемжым шупшылын, кугу йӱкын воштылын, класс гыч лектын кайыш. Ӱдыр капше дене рвезе-влак деч кугурак гынат, чонжо мамык гай пушкыдо улмаш. Игылтмашым чытен кертде шортын колтыш.

Уроклан йоҥгалтше йыҥ-гыр Ленам утарыш. Классышке туныктышо пурыш.

– Салам лийже! Шичса, – шыман пелештыш Екатерина Сергеевна да кажныже ӱмбаке тӱткын ончале. – Тачысе уроклан ямде улыда?

– Лена ямде. Таче тудын шочмо кечыже, – шеҥгел парт гыч Ваня воштыл пелештыш.

– Ваня, молан игылт воштылат? Тӱняште могай гына калык огеш иле?! Ме икте-весе деч коваштына, койыш-шоктышна, капкылна дене ойыртемалтына. Парня ден парня икгай огытыл. Ӱдыр-рвезе-влак, икте-весыдам пагалаш кӱлеш. Лена, шочмо кечет дене. Шкендым йӧрате, акле, эсогыл моло-влак тыйын шинчашкет ончалаш вожылышт, – туныктен каласыш Екатерина Сергеевна.

Туныктышын шӧртньӧ гай шомакше-влак деч вара тунемше-шамыч лыпланышт. Рвезе-влакат титакан улмыштым умылышт. «Нелеш ит нал» манын ойлен, шочмо кечыж дене саламлышт. Екатерина Сергеевна вара гына марий йылме дене урокым тӱҥале.