Пӱсӧ йодышлан вашмут

Наркотик ваштареш кучедалме йодыш пытартыш жапыште шуко еҥым тургыжландара. Ийготыш шудымо-влак коклаште шучко аярым кучылтшо-шамычын чотышт кажне ийын ешаралтеш. Школышто тунемше ӱдыр-рвезе-влак коклаште электрон сигарет «модыш» пурен. Тугеже нуно тамакын кулышкыжо савырнашат ямде улыт? Йоча-шамыч молан кӧра тӱрлӧ кепшылыш логалыт? Тыге ынже лий манын, ача-ава-влаклан мом ыштыман? Изи аяр кугу туткарыш ынже шӱкал манын кузе полшаш? Марий Эл Республикыште   эртаралтше «Илаш! Йӧраташ! Ӱшанаш!»   наркотик ваштареш улмо форумышто     нине да моло йодыш-влаклан вашмутым муаш лийын. Ты форумыш самырык еҥ, ача-ава, психолог, туныктышо, специалист-влак ушненыт. Тӱрлӧ площадке пашам ыштен.

Ача-авалан полыш

Иктыже – «Как помочь ребёнку противостоять угрозам современного мира» теме дене ача-ава-влакым туныктымаш. Тудо Калыклан психологий ден педагогике да социал полышым пуышо «Доверие» республикысе рӱдерыште эртаралтын. Марий Эл Республикысе МВД-н Наркотик кучылтмым тергыше управленийын специалистше С.А.Волкова, Марий Эл Республикысе наркологий диспансерыште ийготыш шудымо-влак дене пашам ыштыше психиатр-нарколог Н.Н.Данилова уна лийыныт. Нуно наркотикын зиянже нерген умылтареныт, лекше йодышлан вашмутым пуэныт. Рӱдерын пашаеҥже-шамыч ача-ава-влаклан квест-модышым ямдыленыт.
Ача-ава-влаклан «Мыйын пиалан ешем», «Юнгиан ошмаште», «Кумылан арт-конструктор», «Тӧрлык орава» да «Маслоун пирамидыже» площадкылам темленна. Рӱдерын специалистше-влак тест, йодыш, модыш гоч ача-ава-шамычлан йочан тӱрлӧ аярым «тамлен» ончымыжым кузе палаш лиймым, тыгай туткарыш логалаш огыл манын мом ышташ кӱлмым умылтареныт. Икшывын чоныштыжо мо ышталтмым шижын мошташ, икте-весе коклаште вашкылым пеҥгыдемдаш туныктеныт, – ойла «Доверие» республикысе рӱдер вуйлатышын алмаштышыже педагог-психолог А.Н.Ларкина. – Кажне площадке ойыртемалтше, туныктышо, шонаш таратыше лийын. Ача-ава-влаклан шкеныштым йоча олмыш шынден ончаш йӧн пуалтын. Тиде моткоч кӱлешан паша.

«Юнгиан ошмаште»  

Педагог-психолог-шамычын пашам ыштыме йӧныштат ойыртемалтше. Мутлан, «Юнгиан ошмаште» 13-18 ияш подростко-влаклан келыштаралтын. Ты квест-модышым педагог-психолог Ю.Ю.Пушкина ямдылен. Йоча шкаланже келшыше геройым (модышым) ойыра. Педагог-психологын полшымыж почеш герой дене пырля тӱрлӧ нелылыкым сеҥа, йодышлан вашмутым кычалеш. Модмо йӧре чонжым почеш, тургыжланымыж нерген палдара. Шкалан ӱшаныдыме, йоҥылыш корныш логалше йочан шонымашыже вашталтеш,  сеҥымашыш шуаш тыршаш тӱҥалеш. «Юнгиан ошма» корным ава-влакат вончен ончышт.

Пеҥгыде кыл

«Мыйын пиалан ешем» площадке ача-ава да икшыве кокласе кылым пеҥгыдемдаш келыштаралтын. Ешыште йочан да ача-аван правашт нерген мутланеныт, тӱрлӧ йодыш-влаклан вашмутым кычалыныт.
Йоча – илыш рӱдӧ. Тудым изинек личность семын куштыман. Икшывылан йолташ, эҥертыш, пример лийман. Поро шӱлыш, умылымаш, йӧратымаш тек кажне ешыште озаланат.

Мария Васильевна А. (Советский район), кок шочшан ава:
– Мыйын шонымаште, тыге вашлийын тунеммаш  ача-ава-влаклан моткоч кӱлешан да пайдале. Пӱсӧ йодыш-шамычым школышто эртаралтше собранийыште пешыже огыт нӧлтал, а ача-ава-влаклан тидын нерген умылтарыман, палдарыман. «Доверие» рӱдерыште шке пашаштым моткоч сайын палыше, проблемым шижын моштышо педагог-психолог-влак пашам ыштат. Нуно йочан веле огыл, ача-аванат проблемыштым муаш полшат.  Тӱрлӧ йӧным темлат, умылтарат. Йочан сомылжо праваж деч шукырак улмаш. Ме йоча деч шке темлымашнам тӱрыснек ышташ йодына, но тыгодым тудын   шонымашыжым  шотыш налына мо? Тиде йодыш мыйымат шонаш таратыш. Йочам ончен куштымо нерген шуко пайдале ой-каҥашым ушышкем пыштышым. Ача-ава-влаклан тыгай вашлиймашыш ушнаш темлем.