Тоштер да ончер рӱдерым 1991 ийыште Параньга районын 60 ияш лӱмгечыже вашеш почыныт. Тудым чумыраш 1988 ийыште тӱҥалыныт. Музейын икымше вуйлатышыже А.М.Самигуллина экспозиций-влакым кӱчык жапыште поген. Кугу тӱткышым Кугу Ачамланде сар темылан ойырен. Моткоч шуко кресаньык паша ӱзгарым, арверым чумырен. Тоштерыште ятыр кружок-влак пашам ыштеныт, ончерым эртареныт. Оралте тошто улмылан кӧра, 1999 ийыште тоштерым петыраш логалын. 2006 ийыште Параньга школышто Тоштер да ончер рӱдерым почаш 50 кв.метр кумдыкым ойыреныт. Тыге 2008 ийыште тоштер угыч шке пашажым тӱҥалын.
Школ пеленысе Тоштер да ончер рӱдерым З.Х.ТУХВАТУЛЛИНА вуйлата. Тудо самырык-влакым патриот шӱлышеш кушташ, фронтышто да тылыште кредалше-влакын подвигыштым шарнаш, калык йӱлам, историйым арален кодаш шонымаш дене пашам ышта. Тоштерын ик могырыш ончалын сар пагытыш пӧртылат а вес велне кресаньык илыш раш сӱретлалтеш. Тушто 1530 утла экспонат аралалтеш.
– «Вечная память героям» стенд Совет Ушем герой А.Гайсинлан, Х.Хасановлан да Параньга район гыч Кугу Ачамланде сарыште лийше салтак-влаклан пӧлеклалтын. Фронтовик-влакын фотошт, серышышт, ӱзгарышт, орден да медальышт эн шерге улыт, – ойла Зифа Хабибулхаковна. – Пӧлемын вес ужашыже – «Калыкын илыш-йӱлаже – тӱвыра памятник». Тушто Параньга районышто илыше марий, татар кресаньык-влакын паша ӱзгарыштым, чиемыштым да моло тӱрлӧ арверыштым чумырымо. Шуэн вашлиялтше намазлыкым (кумалаш шарыме шартыш), калфакым (татар ӱдырамаш вуйчием), чеканным (ир янлык деч аралалтме орудий), В.К.Тимофеевын «Стирка» сӱретшым ужаш лиеш.
Ончышо-влак ожнысо саман гыч тачысе кече марте илыш кузе вашталт толмым шижышт манын, витрине-влакым келыштареныт. Коча-кова-влакын сеҥымашым лишемдаш полшымышт – курымашлык шарнымаш. Тидын нерген самырык-влак нигунам мондышаш огытыл. Тоштерыште ятыр паша ышталтеш. Йоча-влак дене шанче пашам ямдылен, тӱрлӧ конкурсышко ушненыт, лӱддымылык урокым, класс шагатым эртареныт. Тений паша йӧн изиш вашталтын. Сандене Сеҥымашын 75 ияш лӱмгечыжлан пӧлеклалтше да шуко моло мероприятийым Интернет йӧным кучылтын эртарат. «Письма в треугольниках солдатских» ончерым ыштеныт, «Салют Победы» сӱрет конкурсыш ушненыт, тӱрлӧ викторинылаште икшыве-влак уш-акылыштым тергеныт.
