Элексей коча молгунамсе семынак тачат эр кынеле. Вачӱмбакше пинчакшым пыштышат, малыше-влакым помыжалтараш огыл манын, уремыш лекте. Икмыняр жап кавам тӱслен ончышто. Йӱр лийшашлан амал уке гаяк. Но кӧ пала, ала тачат кечывал деч вара выжгыкташ тӱҥалеш. Йӧра эше жапыштыже пареҥгым шынден кодышт.
Роколмам шындымышт деч вара жап шукат ыш эрте, ужар шудыжо кояшат тӱҥале.
– Эх-хе-хе, – шоҥгыеҥ кугун шӱлалта да шке шотшо дене мутланаш пижеш: – Копшаҥге-влакым погаш гын, кеч изиш гынат пайдаже лиеш. Тиде пашашке уныкам-влакым ушышаш. Пашалан изинек тунемыт гын, вес гана илашышт куштылго лиеш.
Кече ятыр кӱшкӧ кӱзен шумеке, Мичу ден Ольош мален кынелыт.
– Уныкам-шамыч. Таче колым кучаш каена, – чоян ончалын, коча мутым луктеш.
– Ур-ра-а! – рвезе-влак куанен кычкыралыт.
– А нине банкыже молан, кочай? Колым опташ мо? – йодеш Ольош.
– Айста почешем, – манын, коча пакча могырыш ошкылеш. – Колым кучаш изиш варарак каена. А кызыт ончалза пареҥге пакчанам. Ужарген шогалмыжым эскерен, чон куана. Копшаҥге-шамыч деч огына утаре гын, яра вондо веле кодеш. Тыланда банкылаш пареҥгын тушманже-влакым шотлен погаш заданий лиеш. Коктынат витле гыч погыза. Тунам вара колым кучаш каена.
– Эй, витле шуко мо? Мый тыманмеш погем, – пелешта нылымше классыш вончышо Мичу да пашалан пижеш.
– Шукак огыл, но кажне вожсаска шудышто тӱткын ончыман, уке гын, пайдаже ок лий, – ойла коча. Йыраҥ коклашке пурен шогалын, йоча-влак семынак копшаҥге-шамычым банкыш опташ тӱҥалеш.
Ольош атышкыже лу копшаҥгым пышта да пашаже чыгынен шогалеш. Лу деч вара могай числа лийшашым рвезе огеш пале. «Эх, Мичун шотлаш туныкташ тӧчымыж годым молан модаш лектын куржым гын», – пелешта тений школыш каяш ямдылалтше икшыве.
– Кумло кокыт, кумло кумыт, – шотла изаже. – Ура-а! Мыйын витле копшаҥге, кочай!
– А тыйын мыняр, Ольош? – йодеш шоҥгыеҥ.
– Мыйын? Шотлен омыл, – ондален каласымыжлан чеверга йоча.
– Молан?
– А тудо лу деч умбакыже шотлен ок мошто, – пӱшкыл пелешта изаже.
– Мый… Мый чечасак шотлем, – манын, Ольош банкыжым кумыкта.
– Ой, мом ыштыльыч?! – лӱдын кычкыралеш кугыза. – Погыза вашкерак! Авырыза! Иктымат ида колто!
– Мыйын копшаҥгем-шамычым ида тӱкӧ! Мый нуным погенам! Атышкем оптыза! – шортшашла ойла Ольош.
– Йӧра, йӧра, уныкам. Мландымбач поген налмекына, чыла тылатак пуэна. Тыят пого, – Элексей рвезым лыпландара.
– Йӧра, кочай. Мый нуным ом чамане, – порын каласа Ольош. – Ынде кудыжо мыйын, кудыжо тендан, кузе палем?
– Ит ойгыро. Нуно чылан икгай улыт. А мыняр тушманым «пленыш налмет» шотлен лукташ йӧсӧ огыл. Туге вет, Мичу? – рвезым чоянрак ончалеш коча.
– Уке. Йӧсӧ огыл, – аптыраненрак пелешта уныка.
– Тугеже ала Ольошлан полшет ыле?
– Кочай, а тый шкеже мыняр тушманым «пленыш налынат»? – йодеш Мичу.
– Тыйын деч кандашылан шукырак.
– Тугеже тыйын – витле кандаш копшаҥге. Ольошын мыняр копшаҥгыже улмым палашлан кумыньнан чумыр чотым рашемдыман. Вара тиде числа гыч когыньнан погымым кудалтыман. Коктынжо ме шӱдӧ кандашым погенна. Кодшыжо – Ольошын.
– Молодец, Мичу. Копшаҥге уроклан «визытан» отметкым шындем, – воштылал пелешта Элексей.
– А мыланем могайым? – вуйжым кумык ыштен йодеш Ольош.
– Тылатат «визытаным» шындем. Школышкат откошт, а лу марте шотлен моштет.
– Тау, кочай! – куанен кычкыралеш ньога.
Тылеч вара Ольош школыш кайыме кечым вучаш тӱҥалеш. Математике предметым сайын тунемаш товатла.
Владимир ЕГОРОВ.
Снимкыште: Ваня Алексеев ден Кирилл Иванов (Морко, Эҥерсола).
