Пионер организацийым 1922 ийыште чумырымо. Эн ончыч тудо Спартакын, 1924 ий гыч В.И.Ленинын лӱмыштым нумалын. Пионер отрядлаш пашазе да кресаньык-влакын йочаштым ушеныт. Нуным ваш-ваш полшен, келшен илаш, тӱшкан пашам ышташ, элым йӧраташ туныктеныт. Пионерыш пуртымо жап чоным вургыжтарыше, ушеш кодшо тат лийын. «Пионер – чыла йочалан пример» кажне икшывын илыш девизшылан шотлалтын.
Пионерийын шочмыжлан 100 ий темме вашеш республикыште ятыр мероприятийым эртараш палемдыме. Тидын нерген Марий Эл Республикысе «Эр вий» йоча да самырык-влакын ушемыштым вуйлатыше М.М.МАЛАНОВА дене вашлийын мутланышна:
– «Пионер организаций-влак ушем – Йоча организаций-влак федераций» йоча объединений-влакын тӱнямбал ушемышт пионерын пашажым, поро йӱлажым кызыт шуя. Тудо Россий да СНГ элла гыч 65 организацийым уша. Нунын коклаште – «Эр вий» ушем. Йоча организаций-влак самырык тукымым чын корныш виктараш полшат. ™дыр-рвезе-влак проектым возен, тудым илышыш шыҥдарен кертыт. Нунылан тӱрлӧ могырым вияҥаш йӧн пуалтеш. Тӱҥжӧ, начар илыше, шоҥгыеҥ-влаклан полыш кидым шуялташ ямде улмышт куандара. Изиракым чаманен, кугуракым пагален кушкыт.
– Маргарита Михайловна, ожнысо пионер организаций деч кызытсе мо дене ойыртемалтеш, могай йӱла аралалт кодын?
– 1990 ийыште «Артек» йоча лагерьыште X Всесоюзный пионер слёт эртаралтын. Тушто пионер организацийым алмаштыше вес ушемым ышташ пеҥгыдемдыме. Тылеч вара тӱрлӧ ушемым чумыреныт да тӱрлӧ шӧрын дене пашам ышташ тӱҥалыныт. Тӱҥ шонымашышт тудак кодын: лишыл еҥлан полшаш, поро кумылым кеч-кӧлан да кеч-кушто ончыкташ ямде лияш. Кушкаш, шуаралташ, илыш дене тӧр ошкылаш.
– Пайрем вашеш ятыр мероприятийым ямдыледа. Тӱҥ шонымашда могай?
– Эн ончыч пионер организаций нерген самырык тукымлан палдараш. Пионери-йын поро йӱлажым аралыше ветеран да кызытат ты сомылым виктарен шогышо-влак-лан таушташ. Эн сай илыш-йӱлам арален, уэш илышыш пӧртылташ тыршаш, тудын кӱлешлыкшым палемден кодаш.
– Тугеже пионер жапым порын шарналташ кажнылан йӧн лиеш?
– Пионерийын шочмыжлан 100 ий теммылан пӧлеклалтше Всероссийский акцийлаш кумылан-влак кызытат ушнен кертыт. «Пионеры. Дорогами войны» всероссийский акций шукерте огыл тӱҥалын. «Пионер – значит первый» онлайн-марафон майыште лиеш. Тений «Мыйын еш архивем» республикысе конкурс «Галстук мыйын ешыштем» темылан пӧлеклалтын. Тушто «Еш тоштер» да «Муро семын мый кызыт шарнем…» таҥасла лийыт. Тидлан, пионер жапысе фото-влакым, документлам, серышлам чумырен, ончерым погыман. Архивысе фото-влакым, шарнымаш арверлам кучылтын, родо-тукым нерген палдарыман. Ты конкурсын оласе да районысо йыжыҥже апрельыште лиеш. Финалыш лекше еш-влак майыште таҥасаш тӱҥалыт. «Классные встречи» конкурсыш республикысе чыла гаяк школ ушна. Тунемше-влак пионер организацийын ветеранже-шамыч дене вашлийыт. «Пионерское детство» трейлер да буктрейлер конкурсым пионер-влак нерген ончымо кино, лудмо книга почеш эртарена. «100 костров детства» республикысе акцийыш апрель-майыште ушнаш ӱжына.
– Пионер-влакын эн сай йӱлаштлан кеч-могай пайремым поро паша дене вашлиймаш шотлалтеш. Ты гана мо палемдалтын?
– Мланде почылтмеке, Всесоюзный пионер организацийын 100 ияш лӱмгечыжлан пӧлеклалтше аллейым шындаш лектына. Ольга Тихомирован чапкӱж воктене верланыше скверым тӱзаташ шонена. Тидлан оксам погыман. Садлан республик мучко паша акцийым увертарыме. Мылам, олаште кушшо ӱдырлан, Ольга Тихомирова дене кылдалтше кеч-могай мероприятий лишыл. Лапшино ялын ӱдыржӧ Йошкар-Оласе 2-шо номеран школышто тунемын, пионервожатый лийын. Кугу Ачамланде сарыште геройлыкым ончыктен. Ме тудым примереш шынден кушкынна. Адакшым вес ийын Ольга Александровнан шочмыжлан 100 ий темеш.
– Шонымашда волгыдо, ыштышаш пашада лектышан лийышт.
