Пушеҥге мала

Пушеҥге-влак телым сайын илен лекташ манын, кеҥеж гоч вийым погат: укшлаштым крахмал дене темат. Йӱкшемдыме семын крахмал сакырыш савырна, пушеҥгын сокшо нугыдемеш, тыге тудо пеҥгыдемын «малаш возеш». Тидын нерген Советский район Роҥго школ пеленысе «Лосёнок» лесничествыш коштшо ӱдыр-рвезе-влак сайын палат. Тудым школышто биологийым да химийым туныктышо Л.В.Жданова вуйлата.

– Любовь Витальевна, пушеҥге-влак тамле омо деч вара кузе помыжалтыт?

– Пушеҥге пич омо дене У ий марте мала. Кече кужемаш тӱҥалмеке, эркын-эркын помыжалтеш. Мыняр жап малымым пален налаш манын, йоча-влак опытым ыштен кертыт. Тидлан пушеҥге укшым тӱрлӧ жапыште: декабрьыште, мартыште – тодылман да вӱдыш шындыман. Мыняр кече гыч лышташ нерешташ тӱҥалмым эскерыман.

– Тугеже те йоча-влак дене пырля тӱрлӧ опытым эртареда?

– Йоча-влак пӱртӱсым шымлаш кумылан улыт. Шукерте огыл пушеҥгын ингибиторжым тергенна. Тиде вещества пушеҥгылан малашыже полша. Опытлан куэн, ломбын, ваштарын лышташнерыштым погенна. Кажныжым посна тыгыдемден, вӱдыш пыштенна да укшлам вартышыш шынденна. Укш-влакын мыняр жап гыч нерешташ тӱҥалмыштым эскеренна. Эн ончыч ломбо нерештын, пытартышлан – ваштар. Опыт гыч пале лийын: ваштарыште ингибитор эн шуко. Сандене тудо шошым эн вараш нерештеш. Шагал ингибиторан пушеҥге-влак телым, чот левыктыме годым, помыжалтын кертыт.