«Марий Элем – шочмо верем!» – тыге ойлат Марий Эл Республикысе Калык усталык да культурканыш паша шотышто шанче-методик рӱдер пеленысе «Онар» ансамбльыш коштшо ӱдыр-рвезе-влак. Икоян лияш, нелылыкым пырля сеҥен, у сеҥымашыш шуаш тыршыме ӱжмаш дене кумло утла йоча ты коллективыште ик еш семын келшен ила. Ансамбльыште марий шӱлыш озалана. Тушто марла кушташ веле огыл, марий калыкын историйжым шымлаш, шочмо йылмым пагалаш туныктат. Йоча-влак куштымаш гоч марий койышыштым ончыктат. Пе-еш кертыт. Чылт изи артист улыт. Икманаш, марий калыкын ончыкылыкшо. 2017 ийыште Калык усталык рӱдерын вуйлатышыже Т.В.Дмитриева «Эрвел марий» ансамбльлан ончыкылык артист-влакым ямдылыме шонымаш дене «Онар» куштышо йоча ансамбльым чумырен.
Куштымаш гоч марий тӱвырам арален кодаш, йоча-шамычым марий йылме деке шӱмаҥдаш шонен. Кызыт Тамара Викторовнан пашажым эргыж ден шешкыже, «Марий Эл» кугыжаныш ансамбльын солистышт Наталья Анатольевна ден Андрей Борисович Дмитриевмыт, шуят. – Мемнан тӱҥ пашана – йоча-влакым тӱрлӧ вере илыше марий-шамычын тӱвырашт дене палдараш. Репертуарыштына эрвел, курыкмарий, Шернур, Волжский, Морко вел куштымаш-влак улыт. Тиддеч посна моло калык-шамычын куштымашыштым тунемына. Вес калыкын тӱвыражым палет гын, шке калыкетым утларак аклаш да пагалаш тӱҥалат, – ойла А.Б.Дмитриев.
«Онар» ансамбльыш 4-14 ияш ӱдыр-рвезе-влак коштыт. Ийготым шотыш налын, кум тӱшка дене пашам ыштат. Наталья ден Андрей Дмитриевмыт кажне икшывын моштымыжым ужын, шижын, мастарлыкшым умбакыже вияҥдат. Шкештат изинек куштат, сандене йочам туныктымо методикым сайын палат. – Ныл ияш икшывым иканаште таваш огына шогалте. Ик ий наре тӱрлӧ упражненийым ыш-тена, капкылым ямдылена. Йочан ийготшым шотыш налын, капкыллан могай нелылыкым пуаш лийме методикым эскерен, номер-шамычым шындена, – ойлат Андрей ден Наталья. – Кажне группын икмыняр костюмжо уло. Вургемлан эскизым шке ямдылена: Калык усталык рӱдерысе профессионал ургызо вургем-влакым калык костюм негызеш тачысе саманлан келыштарен урга.
Кыдалаш да кугурак группыш коштшо йоча-влак дене тӱрлӧ конкурсыш ушнат, сеҥышыш лектыт: «Италмас приглашает» I всероссийский конкурс-фестиваль – II вер, «Тывырдык» регион-влак кокласе марий куштымаш-фестиваль – лауреат, «Михаил Мурашко йолташыже-влакым ӱжеш» тӱнямбал фестиваль-конкурс – кок гана лауреат да моло. Ӱдыр-влакын сценыште йӱксӧ гай ийын коштмыштым, рвезе-влакын талын тавымыштым ончен, чон куана. Куштымаш – усталык. Тушко чоным пыштыман.
Лиза ВАСИЛЬЕВА: «Мый изи годсек кушташ йӧратем, сандене авам «Онар» ансамбльыш конден. Тыште ме ик еш семын келшен илена. Тӱрлӧ конкурсышто мастарлыкнам ончыктена. Кушкын шумеке, палыме артист лияш шонем».
Валерия МАКАРОВА: «Ансамбльыш нылымше ий коштам. Икымше гана толмем годым изиш лӱдынам ыле: куштен ом мошто, шоненам. Ынде сценыш лӱдде лектам. Тыште мый у йолташ-влакым муынам. Кажне репетицийыш куанен коштам».
