Уста мужырын икшывыштат чолга

8 июль — Еш, йӧратымаш да икоян улмо кече.

Еш – эн шерге поянлык. Лишыл еҥет-влак сеҥымашетлан куанат, неле годым лыпландарат, кеч-могай татыштат полыш кидым шуялтат. Еш кокласе кылда пеҥгыде гын, икте-весе коклаште йӧратымаш, пагалымаш озаланат гын, тугеже те пиалан айдеме улыда. Тиде поянлыкым арален моштыман.

Тачысе лаштыкнан геройышт – Йошкар-Олаште илыше усталык шӱлышан, чолга Веткинмын еш (снимкыште). Мурызо Александр Веткин ден Марий самырык театрын артисткыже Наталья Михайлова-Веткинан лӱмышт кумдан палыме.

Талантан мужыр

Александр Васильевич – Курыкмарий район Яшмолкино ялын шочшыжо. Изиж годсек мурылан, семлан шӱман. Школышто тунеммыж годым сценыш лекташ тӱҥалын. Мурыжо-влак Марий Эл радио дене йоҥгат. Кызыт ты радиошто сем редакторлан пашам ышта. Наталья пелашыже Шернур район Кукнур селаште шочын. Марий самырык театрыште коло кум ий артисткылан тырша, тӱрлӧ рольым устан чоҥен, калыкым сцене гыч куандара. Александр ден Наталья Веткинмыт кок эргышт ден ик ӱдырыштым эн кугу пиаллан да куанлан шотлат. Марий шӱлышан, уста мужырын икшывыштат лач шкенышт гай улыт, сеҥымашышт дене ойыртемалтыт.

Кум икшыве – кум пачаш пиал

Кирилл эргышт тений 18 ийым тема. Йошкар-Оласе медицине колледжыште тунемеш, эмлызе лияш ямдылалтеш. Кугурак икшыве семын ответственностьым шижеш. Ача-аважлан полша, шольо ден шӱжаржылан чӱчкыдын туныктен ойла, ой-каҥашым пуа. Мо оҥайже, изирак-влаклан гына огыл, ӱстел коклаште сугырген шинчымым але организмлан эҥгекым кондышо кочкышым кочмым ужеш гын, ача-аважланат пеҥгыдын каласаш огеш ӧр. Ончыкылык медпашаеҥ лишыл еҥже-шамычын тазалыкышт верч тургыжлана. Рвезе изинек спортлан шӱман. Школышто тунеммыж годым дзюдо дене пеҥгыде кылым кучен. Спортын ты направленийжым ачаж ден когыньыштын икте-весе дене модын кучедалмышт ойыраш таратен. Таҥасымашлаште ончыл верлаш лектеден. Кидышкыже книгам чӱчкыдын налеш, уш-акылжым пойдара.

Елизавета Йошкар-Оласе 31-ше номеран школышто тунемеш. Тений кумшо классым «нылытан» да «визытан» отметкыла дене пытарен. Ӱдыр шыма койыш-шоктышыж дене ойыртемалтеш. Изирак гынат, кеч-могай пашам шке семын ышташ йӧрата. Йошкар-Оласе 29-ше номеран «Ший оҥгыр» йочасадыш марий группыш коштмыжо ӱдырлан марий шӱлышым ешарен. А эше Елизавета сценылан шӱман. Капкылым лывыргын кучымыжым, яндар йӱк ден муралтымыжым эре ончымо да колыштмо веле шуэш. Йошкар-Оласе 6-шо номеран музыкальный школышто хореографий пӧлкаште шуаралтеш. «Голосок» студийыште мураш тунемеш. Елизаветам сценыште шкетшымат, ансамбль денат ужаш лиеш. Тудо Республикысе марий тӱвыра рӱдер пеленысе «Юкече» йоча ансамбльын участницыже (вуйлатыше – Светлана Альбертовна Яндукова). Ты ансамбль дене ик гана веле огыл кугу сценыш лектын. Мутлан, «Марий Эл радион» эртарыме «Идалыкысе муро – 2023» фестивальыште чолгалыкшым ончыктен, «У ий водын» проектыш кумылын ушнен. Ӱшаныме шуэш, Елизавета ача-аваже семынак умбакыжат мемнам сцене гыч куандараш тӱҥалеш да кугу кӱкшытыш шуэш.

Ныл ияш Марк – Йошкар-Оласе 1-ше номеран «Пчёлка» йочасадын воспитанникше. Тудат мураш-кушташ моткоч йӧрата. Англичан йылме дене мультфильмым ончымыж дене ты йылмылан шӱмаҥмыжым шкежат, ача-аважат шижын шуктен огытыл. Ныл ияш марий йочан йот йылме дене шотлен моштымыжо, алфавитым палымыже кугешнымаш кумылым луктыт. – Мый англичан йылмым сайын ом пале, лу марте веле шотлен моштем. Южгунам Марк шке семынже ала-мом ойлыштеш, а мый нимом ом умыло. Англичан йылмым палыше йолташ ӱдырем деке икмыняр гана йыҥгыртен умылаш логалын. Маркын тыге ойлымо шомакше мом ончыктымым йодмеке, «Эргыч латикте але латкокыт манын», вашешта ыле, – воштылалеш Наталья Владимировна. – Ончыкыжым тиде йылмым келгын тунемаш кумылжо лиеш манын, ӱшанена. А ме полшаш эре ямде улына.

Йоча пагыт – ик гана

Веткинмыт еш яра жапыштым пырля эртараш тыршат. Еш дене пӱртӱсыш лекташ, сылне вершӧрлам ончалаш, вӱд воктене канаш йӧратат. Кеҥежым шуко жапым дачыштышт эртарат. Тушто пакчасаскам, емыжым, шуко пеледышым ончен-куштат. Пырля эртарыме кажне тат нунылан шерге. «Икшыве-шамычлан эреак ситышын жапым ойыраш тыршена. Вет йоча пагыт илышыште ик гана гына лиеш, а пашам, таза лийына гын, ӱмыр мучко ыштен кертына. Садлан йоча-влак дене утларак пырля лийман», – ойла пиалан пелаш да ава.

Еш шке гыч пиалан ок лий. Тидлан умылымаш, тыршымаш, чытымаш кӱлыт. Тек кажне ешыште тичмаш пиал ден волгыдо йӧратымаш озаланат.

В.МАМАЕВА.

Фотом еш архив гыч налме.