Патыр тукымын эргыже

А.М.Юзыкайнын шочмыжлан – 80 ий.

Журналист, серызе, мер пашаеҥ А.М.Юзыкайн 1943 ий 20 апрельыште Башкортостан Республикысе Краснокам район Чормак ялеш шочын. Верысе шымияш школ деч вара Арлан кыдалаш школым тунем лектын. 1961 ийыште комсомол путёвко дене Стерлитамак олаште химзаводым чоҥымаште лийын. Вара Совет Армий радамыште служитлен. 1965 ийыште Озаҥ университетыш тунемаш пурен. Кум ий тунеммек, заочный отделенийыш куснен. Паша корныжым Морко районысо «Колхозная правда» газет редакцийыште тӱҥалын. 1969 ийыште «Ямде лий» газет редакцийыш куснен да тушто 1986 ий марте редакторын сомылжым шуктен. 2002-2003 ийлаште уэш йоча газетын тӱҥ редакторжо лийын.

А.М.Юзыкайн эреак кожмак, самырык шӱм-чонан, илышлан куаныше улмыж дене ойыртемалтын. Тудын ушан-шотан шомакше, кумда шинчаончалтышыже, тӱня-умылымашыже эре тунемаш, ончыл радамыште лияш, сеҥымашыш шуаш кумылаҥденыт. А.М.Юзыкайн уста туныктышо семын ятыр журналист ден сылнымут мастарым кушташ полшен. Нуно таче марий калыкын ончыл еҥже радамыште улыт.

Г.Л.САБАНЦЕВ, Марий Элын калык писательже: «1974 ийыште Йошкар-Олашке «Сылнымут шыже» семинарышке толынам. Тунам Алексей Михайлович дене икымше гана палыме лийынам. Марий кугыжаныш университетыш тунемаш пурымекат, «Ямде лий» газет редакций дене вашкыл пеҥгыде лийын. Арня еда тушко куржталынам, газет пашаеҥ-влак тӱрлӧ пашам пуэныт: серышлам лончылаш, почеламут-влакым радамлаш да молат. Тидлан мыняр-гынат пашадарым тӱленыт. Тиде ял гыч толшо рвезе еҥлан пеш сай шӱкалтыш лийын. Алексей Михайлович полыш кидым шуялташ, ушан-шотан каҥашым пуаш, кӱлеш годым шылталаш эре ямде лийын».

Ю.И.СОЛОВЬЁВ, серызе: «Алексей Михайловичлан ӱмырем мучко тауштем. Тудо мыйын, парт коклаште шинчыше изи рвезын, чонышко ӱшан пырчым пыштен моштен. Шернур район Марисола школышто  юнкор кружок виян пашам ыштен. Мыят «Ямде лий» газетышке возкаленам. Тушеч кажне возымемлан серыш-вашмут толын. А 1977 ийыште «Алексей Юзыкайн» манын палемдыман серышым налынам. Тиде ийынак Йошкар-Олашке юнкор слётышко толынам да шкенжымат ужынам, кидшым кученам.  Тудак ончыкыжым мыланем Марий кугыжаныш университетыш тунемаш каяш темлен. Студент жапыштат Алексей Михайлович дене эре вашлиялтынам, сылнымут деке утларак кумылаҥден. Паша корнемат Юзыкайн пелен «Ямде лий» газет редакцийыште тӱҥалын».

О.Г.ИРКАБАЕВ, Марий самырык театрын художественный вуйлатышыже: «Алексей Юзыкайн калык коклаште лияш йӧратен. Нунын верч чонжо йӱлен. Мыйын тудын дене икымше вашлиймаш шочмо ялыштем, Тынбайыште, лийын. Мемнам, ялысе ӱдыр-рвезе-влакым, иквереш поген, кас мучко тӱрлӧ нерген каласкален. Тудо ушан шомаклаже, сылнын каласкалымыж дене йочан кумылжым савырен моштен. Тыгай койышыжо вескана ялысе клубышто вашлиймашым эртарымыж годымат палдырнен. Уло ял калык тудын «Ямде лий» нерген каласкалымыжым шулен колыштын. А мыланем, «Ты ялыште йоча газетын юнкоржо ила» манын, пӧлекым кучыктен. Тиде моткоч шергакан пӧлек лийын: Йошкар-Олан значокшо. Кызытат аралем».

Г.Ф.ГОРДЕЕВ, серызе, драматург: «Мыйын сылнымут корныш шогалмаште Алексей Михайлович кугу верым налын. Тудо мыланем кугурак изам гай лийын. Илыш корнем виктарен, полышкален. «Ыштен моштыдымо паша уке, тунем, возо», – манын, сылнымут пашалан кумылаҥден. Студент годымак «Пионер йӱк» журнал редакцийыште па-шам ышташ йӧным пуэн. Шарнем, кеҥежым ик арнялан ялыш лӱмын возаш поктен колтен.  Тыге «Омса вес велне» повесть шочын».