Волаксола школышто моткоч чапле тоштер уло. Тӱҥалтышым 1947-1976 ийлаште директорлан пашам ыштыше С.В.Смирнов пыштен. Ӱмаште тушко шуко тошто ӱзгарым чумыренна. Тиде сомылым туныктышо да йоча-влак шуктенна. Литератур пӧлемыште кундемыштына палыме, ойыртемалтше еҥ-шамыч нерген палдарыме. Тушто В.Колумбын книгаже, портретше, ӱстембалже, пӱкенже да моло арверже аралалтыт. Туныктышо-ветеран-влаклан да Шочмо элым аралыше герой-шамычлан посна стендым келыштарыме. Нунын нерген кӱчыкын возымо, фотографийыштым вераҥдыме. СВО-што икмыняр выпускник Шочмо элнан тыныслыкшым арала. Патырна-влак лӱддымылыкым ончыктымыштлан медаль дене палемдалтыныт. Ме нуным нигунам огына мондо.
Вес кыдежыште марий калыкын кучылтмо арверлажым ончыктымо. Тушто алдыр корка, леҥеж, понар, тошто окса, керосин лампе, пугольмо, крапля да моло ӱзгар уло. А ик лукышто кидвакшланат вер лектын. Ожно тудын дене пырчым йоҥыштеныт.
Кумшо кыдежыште марий калыкын тошто пӧртшым ончыктымо, акрет годсо илышыжым почын пуымо. Коҥга ончыко кӧршок-влакым шындылме, шепка кеча. Ӱстембаке кочкышым погымо. Тошто шкафым, теҥгылым вераҥдыме. Юмылукыш аралалт кодшо юмоҥам шогалтыме. Тоштерыште кугезе йӱла нерген шуко оҥайым пален налаш лиеш. Тек тудо тукым гыч тукымыш аралалт толеш. Самырык-влаклан илыш воштончыш гай лиеш.
Ярослав АЛЕКСЕЕВ.
Морко район.
Снимкыште: 1-ше классыште тунемше-влак Алексей Ефимов ден Инна Григорьева.
