Кодшо кугарнян ме, «Ямде лий» ден «Кугарня» газет редакций-влакын пашаеҥышт, Виче кундем Пыжанью район Вӱлэҥер ялышке унала мийышна. Мемнам Виче кундемысе марий тӱвыра рӱдерын пашаеҥже-влак вашлийыч. Марий тӱвырам вияҥдымаште, йӱлам жаплаш кумылаҥдымаште, шочмо йылмым йӧраташ туныктымаште нуно Е.П.Афанасьеван вуйлатымыж почеш кугу сомылым шуктат.
Тӱвыра рӱдерын пашаеҥже-влак мурылан, куштымашлан, кидпашалан шӱман улыт. Чыланат «Ӱдыр кас» ансамбльыш коштыт. Шкештат «Шонанпыл», «Снеге пеледыш», «Висвис» йоча коллектив-шамычым, «Смайлик» театр ден моло кружокым вуйлатат. Ӱдыр-рвезе-влакым сылнын мураш, кушташ туныктат. Марий калыкын кучылтмо арвержым, вургемжым поген, ончыкыжым тоштерым почаш шонат.
Сӱретче деке унала
Тӱвыра рӱдер дене палыме лиймеке, Виче кундемын да Марий Эл Республикын сулло па-шаеҥышт, тале сӱретче, Вӱлэҥер школышто ятыр жап вуйлатышылан пашам ыштыше В.В.Унженин деке унала тарванышна. Владимир Васильевич сӱретше-влакым пӧртшӧ мучко луктын шогалтышат, ончерыште улмыла чучо. Кажне гаяк пашаштыже сӱретче марий калыкын илышыжым, марий вургемын сылнылыкшым ончыктен. Ик вере мландым куралыт, вес вере шудым тӱшкан солат, кумшо сӱретыште марий сӱаным эртарат, нылымшыште финн-угор калык-влак чумыргеныт. Палем, школышто пашам ыштымыж годым В.Унженин (снимкыште) «Ямде лий» газет дене пеҥгыде кылым кучен. Тидын нерген тыге ойлыш:
– «Ямде лий» эн йӧратыме газетна лийын. Тудым мый йоча-влаклан пуэденам. Нуно пеш куанен шергалыныт. Урокыштат пайдалын кучылтынна.
Изи, да поян
Кызыт Вӱлэҥер школышто 26 йоча веле тунемеш, йочасадыш куд икшыве коштеш. Чаманен каласаш логалеш, мийыме кечын ӱдыр-рвезе-влак ден туныктышо-шамыч турслётыш каеныт ыле, садлан вашлийын ышна керт. Туге гынат школ директор кас велеш экскурсийым эртарыш. Эн ончыч марий йылме кабинетыш пурышна. Тушто марий йылмым шочмо йылме семын тунемыт. Классыште «Ямде лийлан» пӧлеклалтше оҥат уло. Тушан газет лаштык гыч пӱчкын лукмо мыскара, калык пале, тушто-шамычым, тӱрлӧ заданийым вераҥдыме. Ӱдыр-рвезе-влакым марий йылмылан Л.И.Русинова кумылаҥда.
Школ тоштерышкышт пурет гын, шинчат шарла – моткоч поян. Тудым историйым туныктышо А.А.Чирков чумырен. Эсогыл мамонтын бивеньже аралалтеш.
Пырляште весела
Кастене «Лач пырляште весела» чапле концертыш изижат-кугужат погынышт. Концертым «Ӱдыр кас», «Изи пеледыш», «Снеге пеледыш» ансамбль-влак сӧрастарышт. Тыгак Марий Эл гыч кумдан палыме мурызо-шамыч Эльвира Трифонова ден Саша Иванов калыкым сылне мурышт дене куандарышт. Концерт годым газет дене палдарышна, шочмо йылмым йӧраташ кӱлмӧ нерген ятыр ойлышна. Верысе калыклан шокшо вашлиймаш моткоч келшыш. «Тендам вес ганат вучена, толза!» – уло кумылын ӱжыч.
